ή αλλιώς το ρεμπέτικο, η εμμονή μου με το whiskey και μια ευχάριστη βόλτα 3μ από τη γη

‘We found ourselves on different sides of the line nobody drew...'

Σας έχω πει ότι υπάρχουν δυο λόγοι για τους οποίους θέλω να αρχίσω να πίνω whiskey? Ο πρώτος είναι ο Tom Waits και ο δεύτερος ο Leonard Cohen. Στην προκειμένη περίπτωση ευτυχώς η λογική παρενέβη και δεν πήγα όντως στο μέρος που ήθελα με το cd του Cohen στο χέρι για να ζητήσω να το ακούσω ΕΚΕΙ και να ξεκινήσει η δοκιμή του συγκεκριμένου είδους αλκοόλ!

Κατά τα άλλα αν περιμένετε να ακούσετε κομμάτια με τη ‘μαχητικότητα' των ‘I'm your man' και ‘First we take Manhattan' ίσως απογοητευτείτε. Στη σπάνια περίπτωση που επιμείνετε να δώσετε μια ευκαιρία στο ‘Old ideas' θα εκπλαγείτε με όσα περιλαμβάνει, με το πώς αυτά συντίθενται σ' ένα σύνολο, με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται όσο ποιητικά τόσο φιλοσοφικά, η ζωή και η αγάπη. Η λίγο αθυρόστομη, λίγο υπόκοσμη ωμότητα των στίχων σε συνδυασμό με τα παραπάνω θα εκπλήξει και τους εαυτούς σας... Αν παρ'ελπίδα ‘ έρχεστε' από τη ‘βόλτα' που σας πρότεινα με συνοδό το ‘Crazy Clown time' τότε με το ‘Old Ideas' θα καταλαγιάσετε από άποψη ενέργειας, όχι όμως συναισθημάτων.

‘I love to speak with Leonard, he's a sportsman and a shepherd he's a lazy bastard living in a suit...'

Ξεκινάω με τη διαπίστωση ότι αυτό που λέμε ‘χάσμα γενεών' δεν υπάρχει! Δεν εξηγείται διαφορετικά ότι τα όσα λένε οι στίχοι τα κατανοώ σε βαθμό που είναι δύσκολο να περιγράψω. Δεδομένου ότι υπάρχω σε αυτό τον πλανήτη λιγότερα από τα μισά χρόνια του Leonard Cohen πολλοί θα έβρισκαν αδύνατο ή γραφικό το να κατανοώ στίχους όπως ‘...show me the place where you want your slave to go...but there were chains so I hastened to behave, there were chains so I loved you like a slave...' . Με μεγάλη δόση σαρκασμού, χαμηλούς τόνους ρυθμών και διαπερνώντας την jazz, blues, country, gospel μουσική παράδοση, το ‘Old ideas' δεν αφορά ‘παλιές' ιδέες αλλά αλήθειες που ισχύουν πάντα. Θα μπορούσα να το παρομοιάσω με τα ‘βαριά' ρεμπέτικα του παρελθόντος όπου κανείς σ'αυτούς τους εύστοχους και απλούς στίχους ‘βρίσκει' τον εαυτό του με αναμφισβήτητο τρόπο κι έτσι περιέρχεται σε κάποιου είδους μεθυστική νιρβάνα.

‘I cut the darkness it was drinking from your cup. I said: ‘Is this contagious?' You said: ‘Just drink it UP...''

Είναι μουσικοποιητική, με αφετηρία, όπως πάντα άλλωστε, προσωπικά βιώματα. Με θαυμαστή εξωστρέφεια η οποία συνήθως ξορκίζεται σαν δαίμονας, αυτή η απεύθυνση που σε άλλους μουσικούς περιορίζεται σε μια αυτοαναφορική παράσταση που προσκυνάει τον ελιτισμό, στον Cohen είναι το εντελώς αντίθετο. Γενναιοδωρία. Είναι η διαφορά ανάμεσα στο να θεωρεί κανείς ότι κατάλαβε ‘πίσω από τους στίχους και τις λέξεις' και το να μην υπάρχει ΚΑΜΙΑ αμφιβολία για το νόημα των στίχων και των λέξεων και ΚΑΝΕΝΑ περιθώριο παρανόησης! Προσθέστε τη διάθεση εξιστόρησης όχι από τη θέση κάποιας αυθεντίας αλλά με διάθεση μοιράσματος συναισθημάτων, που χαρακτηρίζει τον Cohen και ίσως συμφωνήσετε μαζί μου.

‘Had to go crazy to love you, you who were NEVER the one...had to be people I hated, had to be noone at all...'

Το θρησκευτικό λεξιλόγιο και τα νοήματα κομματιών όπως το ‘Come healing' και ‘Amen' δεν εκπλήσσουν κάποιον που γνωρίζει τη ζωή του Cohen ως Zen βουδιστή μέσω των γραπτών του. Γιατί δε μέμφομαι? Γιατί οι λέξεις των στίχων έχουν φιλοσοφική διάσταση και αυτό είναι κατανοητό βάσει των παραπάνω και μόνο υπό την προϋπόθεση ότι κανείς έχει διαβάσει τα γραπτά ημερολόγια, ποιήματα και λοιπά κείμενα του Cohen. Για παράδειγμα η ίαση στην οποία αναφέρεται το κομμάτι ‘Come healing' έχει τη διάσταση της κάθαρσης και του ξεπεράσματος. Παρ' όλ'αυτά παραμένουν ορισμένα ερωτηματικά σχετικά με τη θρησκευτική του ταυτότητα ιδίως αν αναλογιστεί κανείς για παράδειγμα τη στάση του στον Αραβο-Ισραηλινό πόλεμο του '73!

Τείνω επίσης να καταλήξω στο ότι αν ο Cohen έχει το ρόλο του αφηγητή στο άλμπουμ αυτό, όπως και στα προηγούμενά του, τότε τα γυναικεία φωνητικά στο παρασκήνιο έχουν το ρόλο που είχε ο χορός στις αρχαίες τραγωδίες ή ένας δευτερεύον χαρακτήρας σε πιο σύγχρονες παραστάσεις. Βρίσκονται εκεί είτε για να τονίσουν τη σημασία της φράσης που λέει ο πρωταγωνιστής (π.χ ‘Different sides') είτε για να δηλώσουν κάτι σχεδόν νομοτελειακά αληθές που είναι μείζονος σημασίας για να καταλάβουμε πώς εννοούνται όσα ήδη ειπώθηκαν ή όσα έπονται (.χ ‘Lullaby'). Γιατί έχει σημασία αυτό? Γιατί σπάνια παίζουν συνειδητά τόσο σημαντικό ρόλο τα συνοδευτικά φωνητικά.

Όλ'αυτά σας τα είπα επειδή είναι οι λόγοι για τους οποίους η μουσική του cd ίσως δείτε ότι σας περνάει απαρατήρητη ή ανησυχήσετε που δεν την προσέξατε γιατί έχει αναλυθεί στα βασικά της συστατικά. Απλούστατες μελωδίες που συνοδεύουν με λίγες αλλαγές στους τόνους τα όσα πραγματεύονται οι στίχοι. Όσες φορές κι αν ‘γύρισα πίσω' για να προσέξω τη μουσική πάντα τα φωνητικά και οι στίχοι με έκλεβαν για αλλού...

Κι επειδή όπως άλλοι έτσι κι εγώ δεν πιστεύω στις συμπτώσεις ούτε στο γεγονός ότι μέσα σε 30' έγραψα ανεξέλεγκτα 6 σελίδες κείμενο για το ‘Old ideas' σας αφήνω με το συναίσθημα που ένιωσα με το άλμπουμ. Ότι κάποιος ήρθε, με πήρε αγκαζέ παροτρύνοντάς με μόνο να τον ακούσω και να περπατήσουμε για λίγο...και έκανα τόσο καλά που πήγα!

‘Going home without my sorrow ...going home without this costume that I wore...'

 Rating: 8 / 10
Νάντια Σαββοπούλου